Piknik w Młynach Rothera z okazji urodzin patrona biblioteki
Z okazji 117. rocznicy urodzin Mariana Rejewskiego 13 sierpnia na tarasie Młynów Rothera w Bydgoszczy powstało miasteczko piknikowe. Kilka instytucji zaprosiło bydgoszczan i turystów w świat matematyki, kryptologii, informatyki i cyberbezpieczeństwa. W rozstawionych namiotach czekały niespodzianki.
W punkcie przygotowanym przez Pedagogiczną Bibliotekę Wojewódzką w Bydgoszczy wraz z Kujawsko-Pomorskim Centrum Dziedzictwa Oświaty odwiedzający zasiedli w ławkach z czasów szkolnych i spróbowali swoich sił w kaligrafowaniu piórem i atramentem. Na chętnych czekały też inne eksponaty z Muzeum Oświaty, m.in. tabliczki z rysikami, maszyny do pisania. Nie zabrakło zagadek, szyfrów i kodów. Ponad osiemset osób, głównie dzieci, zmierzyło się z szyframi Cezara, Polibiusza, deszyfrowało informacje na symulatorach Enigmy lub weszło do wirtualnego escape roomu pt. „Szkoła szyfrów“.
Centrum Szyfrów Enigma w Poznaniu zaprezentowało m.in. replikę bomby Rejewskiego oraz replikę Enigmy i tłumaczyło istotę ich działania. Pokazało ludzkie zmagania z utajnionymi informacjami – od czasów starożytnych po nam współczesne. Wyjaśniło, czym jest steganografia, na czym polegały szyfry rastrowy i książkowy, czy jak można szyfrować informacje za pomocą telefonu komórkowego. Chętni zagrali w „Wieżową moc” – grę, która pokazuje, że bez współpracy trudno jest osiągnąć szybki rezultat.
Regionalny Oddział PTTK „Szlak Brdy“ zaprosił na spacery po mieście z przewodnikiem śladami Mariana Rejewskiego. Każdy uczestnik otrzymał regionalną odznakę krajoznawczą PTTK: Znani Bydgoszczanie – Marian Rejewski.
Mimezis Art zaprezentował spektakl „Enigmatic”, etiudę nowocyrkową inspirowaną życiem i dokonaniami kryptologa, stworzoną dzięki połączeniu wieloletnich doświadczeń płynących z uprawiania sztuki pantomimy, teatru ruchu i żonglerki artystycznej.
Na wystawie stworzonej przez Oddziałowe Biuro Edukacji Narodowej Delegatury IPN w Bydgoszczy przedstawiona została biografia bydgoskiego matematyka i kryptologa, który pierwszy złamał szyfr niemieckiej Enigmy. Odwiedzający zapoznali się nie tylko z najbardziej znanym wątkiem dotyczącym zmagania Mariana Rejewskiego z niemieckimi szyframi i poruszającą historią wojenną, ale także z opowieściami z lat, w których Rejewski związany był z Bydgoszczą. Autorką wystawy była dr Katarzyna Maniewska.
Enigma Centrum zaprezentowało warsztaty – podróż przez niesamowitą historię świata zapisaną szyframi. Pokazało, jak sposoby szyfrowania i deszyfracji ewoluowały na przestrzeni wieków. Opowiedziało także o kodach, które od początku istnienia człowieka towarzyszą nam w życiu codziennym. Otaczają nas w trakcie zakupów, podczas spotkań ze znajomymi, w szkole oraz w pracy. Enigma Centrum zdradziło też tajemnice steganografii – sztuki utajniania informacji.
Podczas dyskusji „Bydgoski Rejewski“ wystąpili Tomasz Orłowski z Enigma Centrum i Krzysztof Drozdowski z Fundacji Historycznej im. Mariana Rejewskiego.
PBW w Bydgoszczy
Fot. Ryszard Karczewski
